Aysel Pul
Kafkasya Muhacirlerinin Durumlarına Dair Eczacı Es-Seyid Hüseyin Efendi'nin Bir Mektubu, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt 4, Sayı 16, Kış 2011
1864 yılında Kafkasya’dan Anadolu topraklarına göç etmek zorunda kalan muhacirlerin içinde bulunduğu şartlar ve bu şartların oluşumunda bölge memurlarının sorumlulukları ve müdahaleleri hakkında, devletin bir memuru olarak Trabzon’da muhacir eczacısı olarak görev yapan bir kişi tarafından kaleme alınan bir şikâyet mektubu, muhacirlerin durumlarının vehametini gözler önüne sermesi bakımından dikkate değer bir belgedir. Es-seyyid Hüseyin Efendi 1864 yılında Trabzon’da yaşanan yolsuzlukları, usulsüzlükleri, suiistimalleri 12 madde halinde dile getirmekte ve bir an evvel durumun düzeltilmesini talep etmektedir. Muhacirin Komisyonu müfettişine iletilen bu şikâyetler derhal İstanbul’a bildirilmiş ve gerekli tedbirlerin alınması için kararları beklenmiştir. Nihayetinde devlet, öncelikle kati surette şikâyete konu olan memurların bilhassa da doktorların uyarılmasını, daha sonraki aşamada da görevlerinden alınmalarını istemiştir.
Bu çalışmada, bu mektuptan hareketle, konu ile ilgili pek çok belgenin ışığında genel olarak Karadeniz kentlerinde yaşanan göç ve iskân hadisesi, hem devlet, hem bölge halkı hem de muhacirler perspektifinden değerlendirilmeye çalışılacaktır.
Devamını okumak için lütfen buraya tıklayınız. (pdf, 219 KB)